De Achterhoek volgens de inwoner van de regio

Om een nieuwe strategie voor LEADER Achterhoek op te stellen, namen we contact op met u, inwoner van dit gebied. We organiseerden bijeenkomsten in de Achterhoek waar u aan kon deelnemen, we namen straatinterviews af en we stelden u vragen via een online enquête, die massaal is ingevuld. Hier leest u meer over het proces van de totstandkoming van de nieuwe strategie. 
We maakten van de uitkomsten van ons onderzoek een sterkte-zwakte analyse. De uitkomsten van het onderzoek vormen de basis van de strategie voor LEADER Achterhoek voor 2023-2027, die u hier kunt downloaden: Achterhoek Lokale Ontwikkelingsstrategie 2023-2027- okt 2023
In de strategie leest u meer over het onderzoek, de uitkomsten, de vier thema’s voor de nieuwe periode en de subsidiemogelijkheden.

Samengevat zijn dit de highlights van het onderzoek:

De gemoedelijke, nuchtere Achterhoeker houdt van wandelen en fietsen zonder mensen tegen te komen, in een landschap dat steeds nieuwe vergezichten biedt. Hij ervaart veel sociale verbondenheid in zijn regio, wat zich uit in naoberschap. Het culturele erfgoed en de vele kastelen en buitenplaatsen maken deel uit van zijn leefomgeving. Hij is trots op de boer en het voedsel dat hier geproduceerd wordt. Hij houdt van de overzichtelijke kleinschaligheid in het gebied. Maar de inwoner ziet ook dat zijn leefomgeving verandert. De kernen hebben te maken met vergrijzing, eenzaamheid en er zijn te weinig woningen. Het voorzieningenniveau in de kleine kernen neemt af: scholen, winkels en zorg verdwijnen. Dorpshuizen en winkels hebben het vaak (financieel) moeilijk. Er is angst dat de voorzieningen verdwijnen de komende jaren, en dat de leefbaarheid op het spel staat.

Klimaatdiscussie
De gevolgen van de klimaatverandering, zoals het behoud van de biodiversiteit en de droogte baren de inwoners van de Achterhoek zorgen. Hij wil dat er minder pesticiden gebruikt worden in de landbouw, en vindt dat de monocultuur (zoals raaigras en mais) een bedreiging vormt voor de biodiversiteit. De inwoner ziet graag meer verscheidenheid en afwisseling in gewassen. De inwoner wil ook graag meer groen (terug) in de dorpen.

Een toekomst voor de boer
De inwoner van de Achterhoek is trots op de boer en wil een goede toekomst voor het boerenbedrijf op het platteland. Een groot deel van de Achterhoekers ziet een goede toekomst van de boer, die duurzaam is, lokaal werkt en niet voor schaalvergroting kiest. In leegstaande agrarische bebouwing kunnen woonvormen gerealiseerd worden. De Achterhoeker wil graag gezond lokaal geteeld voedsel eten, dat betaalbaar en goed verkrijgbaar is.

Positieve gezondheid
De inwoner denkt dat inzetten op de positieve gezondheid een goede stap zou zijn. Dit is een benadering binnen de gezondheidszorg waarbij het gaat om preventie, zelfredzaamheid en een betekenisvol leven. De nadruk ligt op de veerkracht, eigen regie en het aanpassingsvermogen van de mens.

Vergrijzing, ontgroening en woningnood
De Achterhoek vergrijst sneller dan de rest van Nederland. Er zijn te weinig woningen voor specifieke bevoolkingsgroepen, zoals ouderen en jongeren. De Achterhoek groeide de afgelopen jaren het meest door interne migratie. Het schort nog aan verbinding tussen de oude en nieuwe inwoners (‘westerlingen’) van het gebied.

Zelfredzaamheid door burgerkracht
De Achterhoeker ziet op allerlei gebieden kansen om meer samen te doen en samen te delen: iedereen doet er toe en iedereen doet mee. Zeldredzaamheid door burgerkracht, noemt hij het. De Achterhoeker vindt zijn leefomgeving geschikt als experimenterende regio op sociaaleconomisch gebied. Denk daarbij aan omniverenigingen en vitaliteitscentra. Dat geldt voor de kleine kernen waar samenwerken een oplossing is om de voorzieningen in stand te houden, en ook over de nieuwkomers in het gebied. Naoberschap nieuwe stijl: iedereen doet ertoe en iedereen doet mee.

Energietransitie
Een zelfvoorzienende Achterhoek is het ideaalbeeld van de inwoner. Naast huizen verduurzamen denkt hij ook aan kleine (houten) windmolens, zelf energiemaatschappijen oprichten, zonnepanelen op gebouwen zoals scholen en bedrijven en energieopslagmogelijkheden zoals de dorpsaccu.

Toerisme en recreatie
De Achterhoek is geschikt voor recreatie en toerisme. De fiets- en wandelpaden moeten daarvoor wel verbeterd worden, net als de mobiliteit. Verbetering van het toerisme en de recreatie geeft de lokale economie een ‘boost’, denkt de inwoner, en kunnen de boer, de winkelier en de horeca ook in het dorp blijven. De voorkeur van de inwoner gaat uit naar kleinschalige toeristische projecten.

Dit is een ingekorte versie van de analyse. Wilt u meer weten, dan kunt u de LOS 2023-2027 downloaden en lezen. Daarin vindt u het volledige verhaal.
Achterhoek Lokale Ontwikkelingsstrategie 2023-2027- okt 2023